ในยุคที่ภาคอุตสาหกรรมเติบโตอย่างต่อเนื่อง สารเคมีได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการผลิตแทบทุกภาคส่วน ตั้งแต่โรงงานผลิตสินค้าอุปโภคบริโภค อุตสาหกรรมอาหาร ยา ไปจนถึงอุตสาหกรรมหนัก เช่น เหล็ก ปิโตรเคมี หรือแม้แต่ศูนย์กระจายสินค้า และคลังเก็บวัตถุดิบ ก็อาจมีการใช้สารเคมีอย่างไม่คาดคิด
แต่คุณรู้หรือไม่ว่า? องค์กรที่มีการใช้ จัดเก็บ ขนส่ง หรือแม้แต่สัมผัสสารเคมีเพียงเล็กน้อย ก็อาจเข้าข่าย “ต้องจัดอบรมสารเคมี” ตามที่กฎหมายกำหนดไว้
หากคุณเป็นเจ้าของกิจการ ผู้บริหาร หรือเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในโรงงาน วันนี้จะคุณมาเช็กให้ชัดว่า องค์กรแบบไหนที่ “ต้อง” อบรมสารเคมี ไม่อบรมมีความเสี่ยงอย่างไร และควรเริ่มจากตรงไหน
ทำไมต้องอบรมสารเคมี ?
การอบรมสารเคมีไม่ใช่แค่ความรู้พื้นฐาน เพื่อให้ทำงานได้อย่างปลอดภัยเท่านั้น แต่ยังเป็นข้อบังคับตามกฎหมายแรงงานและความปลอดภัย โดยเฉพาะ
กฎหมายที่เกี่ยวข้องหลักๆ ได้แก่:
-
พ.ร.บ.ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554
-
ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่องระบบการจัดการด้านความปลอดภัยในการจัดการสารเคมีอันตราย พ.ศ. 2556
-
กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการด้านความปลอดภัยฯ สำหรับสารเคมีอันตราย
กฎหมายกำหนดไว้ชัดว่า:
“นายจ้างต้องจัดให้ลูกจ้างได้รับการฝึกอบรมเกี่ยวกับการทำงานกับสารเคมีอันตราย โดยครอบคลุมทั้งการป้องกัน การรับมือกับเหตุฉุกเฉิน และความเข้าใจในการใช้เอกสาร SDS (Safety Data Sheet)”
องค์กรแบบไหนต้องจัดอบรมสารเคมี ?
การจะตอบคำถามนี้ให้ชัด ต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย ได้แก่
1. มีการใช้สารเคมีในการผลิตหรือประกอบกิจการ
หากองค์กรของคุณใช้สารเคมีในการผลิต เช่น
-
โรงงานอุตสาหกรรมอาหาร
-
โรงงานอุตสาหกรรมสิ่งทอ
-
โรงงานผลิตสี เคมีภัณฑ์
-
โรงงานชุบโลหะ หรือฟอกย้อม
-
โรงงานที่ใช้กาว ตัวทำละลาย น้ำยาทำความสะอาด
แม้ใช้ในปริมาณน้อย ก็ถือว่ามีความเสี่ยง และต้องให้พนักงานอบรมความปลอดภัยสารเคมี
2. มีการจัดเก็บหรือขนส่งสารเคมี
แม้ไม่ได้ใช้สารเคมีโดยตรงในการผลิต แต่หากมี
-
คลังเก็บวัตถุดิบหรือสินค้าที่เป็นเคมีภัณฑ์
-
รถขนส่งที่มีการบรรทุกสารเคมี
-
พนักงานขนย้าย ถ่ายเทสารเคมี
องค์กรเหล่านี้ก็ต้องอบรมพนักงานที่เกี่ยวข้องเพื่อให้รู้จักการขนส่งอย่างปลอดภัย การป้องกันการรั่วไหล และการใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) อย่างถูกต้อง
3. มีพนักงานที่อาจสัมผัสสารเคมีโดยไม่ตั้งใจ
-
แม่บ้านทำความสะอาดที่ใช้น้ำยาฆ่าเชื้อ น้ำยาทำความสะอาดแรงสูง
-
ช่างซ่อมบำรุงที่ใช้สารหล่อลื่น น้ำมันหล่อเย็น
-
พนักงานบรรจุภัณฑ์ หรือ QC ที่ตรวจสอบสินค้าเคมี
แม้พนักงานกลุ่มนี้จะไม่ได้ใช้สารเคมีเป็นหลัก แต่ก็มีโอกาสสัมผัสหรือสูดดมโดยไม่รู้ตัว จึงควรได้รับการอบรมเพื่อเข้าใจความเสี่ยงและแนวทางการป้องกันที่ถูกต้อง
4. มีการจัดเก็บสารเคมีอันตรายตามบัญชีของกรมโรงงาน
กรมโรงงานอุตสาหกรรมและกรมสวัสดิการฯ ได้กำหนดบัญชีรายชื่อสารเคมีอันตราย ซึ่งองค์กรต้อง
-
จัดทำทะเบียนสารเคมี
-
จัดเก็บ SDS
-
แต่งตั้งผู้รับผิดชอบ
-
จัดการฝึกอบรมให้กับพนักงานที่เกี่ยวข้อง
หากมีชื่อของสารที่ใช้อยู่ในบัญชีเหล่านี้ ต้องดำเนินการตามข้อกำหนดทันที
องค์กรต้องจัดอบรมสารเคมีให้ใครบ้าง
ไม่ใช่แค่ “เจ้าหน้าที่ความปลอดภัย” เท่านั้นที่ต้องเรียนรู้เรื่องสารเคมี
1. พนักงานที่ทำงานเกี่ยวข้องกับสารเคมีโดยตรง
เช่น พนักงานผลิต ผสม บรรจุ ขนย้าย ฯลฯ
2. หัวหน้างานหรือผู้ควบคุมการผลิต
ต้องรู้วิธีสั่งการ ตรวจสอบ และรับมือกับเหตุผิดปกติที่เกิดขึ้น
3. จป.วิชาชีพ หรือ จป.เทคนิค
จำเป็นต้องรู้เพื่อตรวจสอบความปลอดภัยและจัดการระบบ SDS / PPE / Emergency Response
4. บุคลากรเฉพาะ เช่น ผู้รับผิดชอบวัตถุอันตราย
ต้องผ่านการอบรมเฉพาะทางและได้รับการขึ้นทะเบียนตามที่กฎหมายกำหนด
ไม่อบรมการทำงานกับสารเคมีมีความเสี่ยงอะไรบ้าง?
การละเลยไม่จัดอบรมให้พนักงานอาจทำให้องค์กรเผชิญกับ:
1. ความเสี่ยงทางกฎหมาย
-
-
ถูกสั่งระงับกิจการ
-
ปรับสูงสุดหลักแสนบาท
-
ถูกดำเนินคดีอาญา หากเกิดอุบัติเหตุร้ายแรง
-
2. ความเสียหายทางเศรษฐกิจ
-
-
สินค้าเสียหายจากสารเคมีรั่วไหล
-
เครื่องจักรพังเสียหายจากการใช้ผิดวิธี
-
ค่าใช้จ่ายในการเยียวยาพนักงานเจ็บป่วย
-
3. ทำลายชื่อเสียงองค์กร
-
-
ภาพลักษณ์เสียหาย หากเกิดเหตุเพลิงไหม้หรืออุบัติเหตุจากสารเคมี
-
กระทบต่อความเชื่อมั่นของคู่ค้าและลูกค้า
-
แนะนำศูนย์ฝึกอบรม: อบรมสารเคมีตามกฎหมาย พร้อมใบรับรอง
หากคุณกำลังมองหาศูนย์ฝึกอบรมที่เชื่อถือได้ อบรมสารเคมี.com คือ ศูนย์ฝึกอบรมสารเคมีตามกฎหมาย ที่ให้บริการอบรมในรูปแบบ In-house และหลักสูตรออนไลน์
หลักสูตรของเรา:
-
อบรมการจัดการสารเคมีอันตราย
-
อบรมการอ่าน SDS และการประเมินความเสี่ยง
-
อบรมการใช้อุปกรณ์ป้องกัน (PPE) สำหรับสารเคมี
-
อบรมแผนตอบโต้เหตุฉุกเฉินจากสารเคมี
จุดเด่นของเรา
✅ อบรมโดยวิทยากรผู้เชี่ยวชาญที่มีใบอนุญาตและประสบการณ์
✅ ได้รับใบรับรองผ่านการอบรมตามเกณฑ์กฎหมาย
✅ มีการสาธิตจริง พร้อมคู่มือฝึกปฏิบัติ
✅ มีบริการอบรมนอกสถานที่ สำหรับโรงงานทุกภูมิภาค
✅ เนื้อหาหลัดสูตรตรวจสอบโดยกรมสวัสดิการฯ และกรมโรงงาน
สรุป:
หากองค์กรของคุณมีการใช้ จัดเก็บ ขนส่ง หรือแม้แต่สัมผัสสารเคมีในระดับใดก็ตาม อย่ารอให้เกิดอุบัติเหตุ หรือถูกสั่งตรวจสอบจากภาครัฐ ถึงค่อยรีบอบรม เพราะนั่นอาจสายเกินไป
อบรมสารเคมีไม่ใช่แค่เรื่องของความรู้ แต่เป็นเรื่องของความรับผิดชอบ และความปลอดภัยของทั้งองค์กร
📍 ติดต่อเราเพื่อรับคำปรึกษาฟรี
เรายินดีแนะนำหลักสูตรที่เหมาะสมกับประเภทธุรกิจของคุณ พร้อมจัดอบรมที่ตรงตามข้อกำหนดของกฎหมาย
📞 โทร: (064) 958 7451 คุณแนน
🌐 เยี่ยมชมเว็บไซต์: อบรมสารเคมี.com
📍 สถานที่อบรม: ฝึกอบรมในกรุงเทพฯ ปทุมธานี ชลบุรี ระยอง และให้บริการนอกสถานที่ทั่วประเทศ